Spis treści
ToggleStwardnienie Rozsiane Elektrostymulacja
Elektrostymulacja nerwowo-mięśniowa (NMES) jest coraz częściej stosowaną metodą rehabilitacji u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym (SM), przynoszącą korzyści w postaci poprawy krążenia, zwiększenia siły mięśniowej oraz redukcji bólu. Jest ona szczególnie skuteczna w przypadku pacjentów z ograniczeniami ruchowymi wynikającymi z uszkodzeń neurologicznych. Badania pokazują, że NMES może przyczynić się do poprawy kontroli nad spastycznymi mięśniami, co jest kluczowe dla pacjentów ze spastycznością mięśni wynikającą z SM. Istnieje kilku producentów, których urządzenia są stosowane w leczeniu i poprawie jakości życia osób z SM. Stosuje się m.in. elektrostymulatory Compex – tutaj – więcej o zastosowaniu w terapii przy stwardnieniu rozsianym modelu Compex SP 8 Globus Corporation oferuje zaawansowane modele urządzeń NMES z szeroką gamą programów terapeutycznych, które można dostosować do indywidualnych potrzeb pacjentów. Programy te są zaprojektowane w sposób, który pozwala na redukcję spastyczności mięśniowej poprzez odpowiednie ustawienia impulsów elektrycznych, stymulując mięśnie w sposób kontrolowany i bezpieczny. Zabiegi takie, jak tonoliza, trwające zwykle od 15 do 30 minut, skutecznie obniżają napięcie mięśniowe, co ułatwia przeprowadzenie dalszej rehabilitacji. Są też nowoczesne systemy NMES, takie jak EasyMotionSkin, które mają jeszcze większy potencjał. Technologia ta została niedawno wprowadzona do programów treningowych astronautów na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) w celu przeciwdziałania zanikowi mięśni w warunkach mikrograwitacji. W ramach misji Cosmic Kiss, niemiecki astronauta Matthias Maurer korzystał z EasyMotionSkin podczas ćwiczeń, takich jak bieganie, jazda na rowerze i trening siłowy. System ten wykorzystuje niskoczęstotliwościowe impulsy elektryczne, które wspomagają stymulację mięśni, poprawiając pobór tlenu i efektywność treningów. Dzięki temu możliwe jest skrócenie czasu ćwiczeń, co jest kluczowe w kontekście przyszłych misji na Marsa – więcej niżej Technologia EasyMotionSkin, opracowana z myślą o warunkach ekstremalnych, takich jak przestrzeń kosmiczna, znajduje również zastosowanie w rehabilitacji na Ziemi. Jej precyzyjna kontrola nad stymulowanymi grupami mięśniowymi oraz wygoda użytkowania sprawiają, że stanowi doskonałe narzędzie do wspomagania leczenia pacjentów po intensywnym leczeniu medycznym, pomagając im w powrocie do pełnej sprawności.Proste prądy TENS / EMS / nMES jako wsparcie w leczeniu Stwardnienia Rozsianego
Skuteczność prądów, które znajdują się w zakresie programowym prostszych stymulatorów jest dowiedziona naukowo. Poniżej kilka badań dotyczących zastosowania klasycznych prądów, takich jak TENS (przezskórna elektryczna stymulacja nerwów), EMS (elektryczna stymulacja mięśni) oraz nMES (neuromięśniowa stymulacja elektryczna) w leczeniu pacjentów ze stwardnieniem rozsianym:
-
TENS na spastyczność i ból w SM: W badaniu oceniającym skuteczność TENS w zmniejszaniu spastyczności u pacjentów z SM stwierdzono, że choć TENS nie zmniejszył znacząco spastyczności, dłuższe sesje (8 godzin dziennie) przyniosły ulgę w skurczach mięśni oraz bólu. Zastosowanie krótszych aplikacji (60 minut dziennie) nie przyniosło istotnych rezultatów (Miller et al., 2007).
-
Długoterminowa stymulacja TENS: Inne badanie wykazało, że długoterminowe stosowanie TENS (przez 3 tygodnie) prowadzi do zmniejszenia reprezentacji motorycznej w korze ruchowej pacjentów z SM, co sugeruje możliwość reorganizacji mózgowej pod wpływem stymulacji (Cuypers et al., 2013).
-
Zastosowanie TENS w leczeniu bólu dolnego odcinka pleców: Badanie nad skutecznością TENS w leczeniu przewlekłego bólu pleców u pacjentów z SM wykazało klinicznie istotne różnice w odczuwaniu bólu pomiędzy grupami stosującymi TENS o niskiej i wysokiej częstotliwości w porównaniu do placebo (Warke et al., 2006).
-
Neuromięśniowa stymulacja elektryczna (NMES): Badania nad zastosowaniem NMES u pacjentów z SM wykazały poprawę siły mięśni oraz zdolności chodzenia po 6-tygodniowej terapii NMES. Wykazano również poprawę prędkości chodu, wytrzymałości oraz zmniejszenie zmęczenia u pacjentów z SM (Almuklass et al., 2018).
-
Stymulacja NMES i rehabilitacja chodu: Inne badanie, dotyczące pacjentów z wtórnie postępującą postacią SM (SPMS) i pierwotnie postępującą postacią SM (PPMS), wykazało, że rehabilitacja z użyciem NMES przyniosła poprawę w zakresie funkcji chodu oraz siły mięśniowej. NMES wspomagał redukcję spastyczności i poprawę mobilności (Wahls et al., 2010).
Skuteczność stymulacji elektrycznej w SM
TENS i NMES mogą być skutecznymi metodami terapii w leczeniu bólu, poprawie siły mięśniowej oraz rehabilitacji funkcji motorycznych u pacjentów z SM. NMES szczególnie pomaga w poprawie zdolności chodu, a TENS może wspierać zarządzanie bólem i zmniejszać spastyczność, choć potrzeba długoterminowych badań w celu pełnego potwierdzenia skuteczności tych terapii.
Zaawansowane techniki wsparcia elektrostymulacji w Stwardnieniu Rozsianym
Badania nad zaawansowaną elektroterapią w Stwardnieniu Rozsianym.
Elektrostymulacja jest coraz częściej stosowana w rehabilitacji pacjentów z różnymi schorzeniami neurologicznymi, w tym z stwardnieniem rozsianym (SM). Badania sugerują, że różne formy elektrostymulacji mogą być korzystne dla poprawy funkcji neurologicznych, równowagi, biomechaniki chodu oraz problemów urologicznych u pacjentów z SM.
Przykłady badań elektroterapii w SM
Poprawa równowagi i chodu: Zastosowanie funkcjonalnej wielokanałowej programowanej elektrostymulacji (FMPES) u pacjentów z MS wykazało poprawę równowagi i biomechaniki chodu, zwłaszcza u pacjentów z łagodnymi i umiarkowanymi objawami neurologicznymi (Popova & Shagaev, 2009).
Leczenie nadreaktywnego pęcherza moczowego: Elektrostymulacja, w tym przezskórna stymulacja nerwu piszczelowego tylnego (TPTNS), okazała się skuteczna w leczeniu nadreaktywnego pęcherza moczowego u pacjentów z MS, przynosząc ulgę w objawach i poprawiając funkcje pęcherza (Séze et al., 2011).
Leczenie spastyczności: Stymulacja mięśniowa i przezskórna elektrostymulacja wykazały skuteczność w redukcji spastyczności oraz poprawie funkcji mózgu i rdzenia kręgowego u pacjentów z MS, zwłaszcza w okresach remisji choroby (Unich et al., 1995).
Poprawa funkcji przełyku: Neuromięśniowa elektrostymulacja u pacjentów z MS, mających problemy z przełykaniem, wykazała znaczną poprawę w zakresie zmniejszenia zalegania śliny i redukcji aspiracji podczas przełykania (Bogaardt et al., 2009).